Herverdeling arbeid en een arbeidsmarktcrisistax

Herverdeling arbeid en een arbeidsmarktcrisistax

 

Al enkele jaren worden we bang gemaakt met paniekverhalen over dreigende krapte op de arbeidsmarkt. Iedere zichzelf respecterende politicus, specialist arbeidsmarkt of econoom blaast hierbij hard zijn deuntje mee.

Simpele rekensommetjes ondersteunen de “noodkreet”. De geborenen vlak na de oorlog, in de volksmond “Babyboomers” genoemd, verlaten massaal de werkvloer. Van onderen uit zal er onvoldoende aanwas zijn om de lege stoel op kantoor of plaats in de productielijn in te nemen.  

Om de aanstaande krapte het hoofd te bieden worden tal van maatregelen bedacht. De AOW leeftijd stapsgewijs verhogen, 65-jarigen laten herintreden, ontslagrecht versoepelen en flexwerken. Alles om maar mensen op de arbeidsmarkt te krijgen. De nood is immers hoog. Straks is er niemand meer om het werk uit te voeren. 

Één miljoen werkzoekenden.
Intussen zitten bijna een miljoen werkzoekenden vertwijfeld aan de kant te kijken en te luisteren naar de heren uit Den Haag. De groep bestaat vooral uit 45-65 jarigen, jongeren en bijstandstrekkers van diverse pluimage.
Vruchteloos schrijven zij dagelijks hun sollicitatiebrief. De één ouderwets per brief, de ander met gebruik van social media. Dag in, dag uit. In de hoop aan het werk te komen.
Waarom eigenlijk? Zij weten intussen uit eigen ervaring dat het werk er niet is. Ondanks dat zij, die het weten moeten, het tegendeel beweren. Wie houdt wie voor de gek? 

Rigoureuze maatregelen.
Wordt het niet hoog tijd dat er met spoed gedacht wordt aan rigoureuzer maatregelen?
In tijden van voedselschaarste doet men het voedsel op de bon. In tijden van schaarste aan werk zal men het werk opnieuw moeten gaan verdelen. 

Ooit, rond het jaar 1975, bedachten de beleidsmakers prachtige regelingen om ruimte te maken op de arbeidsmarkt. Er werden mooie afkortingen bij verzonnen zoals FLO, VUT of gewoon Prépensioen.
ADV en ATV werden er naast geplaatst. Alles in het kader van korter werken en kansen bieden voor nieuwe instromers en werkzoekenden. Het kostte wat geld, maar een ieder zag de noodzaak van het voorgestelde.
Ook moest er volgens de toenmalige PPR maar eens worden nagedacht over invoering van het basisinkomen.

Herstel economie.
De welvaart herstelde zich snel, de crisis van de jaren ’80 werd overwonnen en onder “Paars” groeiden de bomen tot in de hemel. Groei, consumptie, nog meer groei en het ontstaan van een ANWB generatie waren het gevolg. Voor de laatste term dank aan Brigitte Kaandorp.  

De eerder bedachte maatregelen bleven daarbij in tact en slimmeriken vonden mazen daarin. Ineens was het mogelijk om twee maal geld te krijgen voor één en dezelfde arbeidsprestatie. Door oneigenlijk gebruik te maken van de diverse vervroegde uittredingsregelingen. Die in feite bedoeld waren om ruimte te scheppen voor nieuwkomers en werkzoekenden op de arbeidsmarkt.

Zo ken ik een aantal voorbeelden
waar man en vrouw beiden genieten van een vervroegd pensioen. Dit op vrijwillige basis, niemand verplicht ze ertoe. Na een korte vakantie gaan beiden weer fulltime aan de slag. Soms zelfs op de plek die even tevoren is verlaten. Als de pensioenuitvoerder werken in dezelfde sector niet toestaat in een andere functie. Want ze kunnen niet buiten het werk en missen de sociale kontakten.

Op dat moment is de ruimte verdwenen voor de werkzoekende, die geheel afhankelijk is van dat ene inkomen,  Voor wie  in het uiterste geval een gang richting de Sociale Dienst dreigt. Terwijl het vervroegd pensioen stel de zakken dubbel vult.  

Het wordt hoog tijd om gebruik op deze wijze van Prépensioen regelingen aan te pakken. Stoppen is stoppen. Wil je bijverdienen in de VUT of FLO, dan wordt dit 100% gekort op de uitkering. Doorwerken wordt zodoende niet meer aantrekkelijk. Er wordt recht gedaan aan de regeling zoals hij is bedoeld. Ruimte maken voor iemand die nog moet werken. Tenminste tot zijn 65^e jaar. 

Arbeidsmarktcrisistax.
Een andere mogelijkheid ter verruiming van de arbeidsmarkt is maximering van betaalde arbeid per huishouden. Te denken valt aan bijvoorbeeld 64 uur per huishouden (lees 2 x 32 uur). Dit zolang er sprake is van crisis op de arbeidsmarkt en toename van de werkloosheid doorzet.  Bij vasthouden aan twee fulltime inkomens wordt alles boven de 64 uur zwaarder belast met een zogenaamde arbeidsmarktcrisistax.
Zo draagt ook de werkende bij aan de crisis, die tot nu toe geheel aan hem voorbijgaat.  

Notitie basisinkomen.
De notitie van het OSF (2011), over het basisinkomen, zal ik nog een keer op mijn gemak doorlezen. Wellicht worden daar opbouwende opmerkingen toegevoegd aan het idee van de PPR. Wie kent die partij eigenlijk nog? Opmerkingen van lezers hierover zal ik dan meenemen in een volgend Blog.