Staatsobligaties, goudgerande waarden of papier-maché?

Goudgerande waarden of Papier-maché?

Telkens, een week of twee na afloop van een kwartaal, komen de berichten over de Pensioenfondsen weer los. Nog heel even en we lezen in alle kranten dat ABP, Zorg en Welzijn en al die andere grote pensioenfondsen op de rand van een faillissement staan. Daarna komt er een enquêtecommissie, die moet onderzoeken hoe het zo ver is gekomen.

Een paar jaar geleden werd door Europa opgemerkt dat Nederland over een enorme berg aan pensioenvermogen beschikte. Op dat moment een slordige 700 tot 800 miljard euro. Het vermogen was voor het overgrote deel belegd in (Staats)obligaties, Vastgoed en Aandelen.

Aandelen.

Van aandelen weet men dat de koers kan fluctueren en dat er een bepaald risico kleeft aan het kopen daarvan. Banken en vermogensbeheerders hebben de plicht daarop te wijzen: Zorgplicht.  

Met het knappen van de Internet-bubble rond 2002 en de Bankencrisis in 2008 werden de Pensioenfondsen op papier een flink stuk armer. Stukje voor beetje werd het papieren verlies wat gecompenseerd. Beurzen herstelden vanaf het dieptepunt, eind 2008, met bijna 50%.

Vastgoed.

Beleggen in Vastgoed was een heel wat zekerder optie. In 1^e instantie werd een flink deel van ons pensioengeld richting de USA gebracht. Prachtige kantoortorens verschenen aan de skyline van New York en andere grote steden.

Grote banken in de Verenigde Staten lachten zich een kriek om die Hollanders. Zij bedachten plannen om nog meer uit die gigantische ruif te halen. Ondoorzichtige mandjes van hypotheken werden Nederlandse banken, en daardoor indirect de Pensioenfondsen, in de maag gesplitst.

Ook was er een ineens grote behoefte aan meer grote kantoren in Nederland. Ondanks dat er veel vierkante meters leeg stonden. Projectontwikkelaars bedachten nieuwe miljoenen- en miljardeninvesteringen. En waarom niet, de pensioenfondsen bulkten toch van het geld?

En is het hun schuld dat er nu, in 2012, sprake is van een grote leegstand? Dat de waarde van het belegd deel in Vastgoed door Pensioenfondsen met vele tientallen procenten kan worden afgewaardeerd?

De projectontwikkelaar kan zijn verlies deels afwentelen op de Nederlandse belastingbetaler. Verliescompensatie heet dat. Ofwel, eerder betaalde Vennootschapsbelasting (VPB) wordt terugontvangen. Pensioenfondsen hebben  die mogelijkheid niet.

Wie zijn er dus uiteindelijk kind van de rekening? De burger,  die het gat moet opvullen in de schatkist door restitutie van teveel betaalde VPB aan de projectontwikkelaars.

En de betrokken bedrijfspensioenfondsen. Pardon, de deelnemer daaraan!

Obligaties.

Staatsobligaties zijn het minst risicovol. Tenminste, dat is ons vroeger op school geleerd. Deze leningen werden immers door de staat gegarandeerd, er kon niets mis gaan.

Tenzij het land Ierland, Spanje, Griekenland, Portugal, Cyprus of Italië heet. Dan is de garantie ineens niet meer van toepassing. “Yankee” de Jager, onze Minister van Financiën zegt wél dat we ons belegd vermogen in die landen terugkrijgen, alleen niet wanneer.

En oh ja, we krijgen niet meer dan hooguit 30% terug. 70% moeten de eigenaren van de z.g. goudgerande obligaties vrijwillig verplicht afschrijven. Zo niet, dan krijg je helemaal niets terug. Makkelijker kan de keus niet zijn.

De goudgerande waarde van weleer is hiermee verworden tot niet meer dan papier-maché. Ofwel de buitenlandse staatsobligatie blijkt niet meer dan gewoon schroot met een dun laagje chroom te zijn.

De regering steunt alle voorstellen tot hulp aan genoemde landen, geeft mega-garanties af en stort miljarden in allerlei steunfondsen.

Kunnen zij anders? De tijd zal het ons leren.

                                                                    

Ergo, pensioenfondsen zijn de Handelsbanken  van Nederland geworden en hebben (voorlopig) rust in een toekomstig één Europa mogelijk gemaakt.

Voorzichtige conclusie: de deelnemer aan een pensioenfonds is het grootste slachtoffer. Hij gaat de rekening twee keer betalen. Via aangekondigde bezuinigingen bij de Overheid. En via kortingen op het pensioen en verhoging premies in de toekomst.