Wat ben ik nu eigenlijk? Werknemer, Freelancer of toch Ondernemer (ZZP’er)

Wat ben ik nu eigenlijk? Werknemer, Freelancer of toch Ondernemer (ZZP’er)

Wat is dat nou toch, de onduidelijkheid of iemand nu ondernemer is of niet. Afgelopen week, (29 september 2016), viel ik op Politiek 24 in een debat van de Tweede Kamer en Staatssecretaris Wiebes. Onderwerp: de vele problemen die er zouden zijn bij de implementatie en uitvoering Wet DBA.

Voor wie nu nog niet weet waar die wet over gaat en waar het een vervolg op is; de wet DBA kwam in de plaats van de VAR (Verklaring Arbeids-relatie) en zou moeten zorgen dat schijnzelfstandigheid verdwijnt. Wat dat is ga ik niet meer uitleggen, lees het hier zelf maar.

Vele vragen werd afgevuurd op de Staatssecretaris, waarbij ik moet opmerken dat hij redelijk goed overeind bleef. Aan de andere kant blijf ik het vreemd vinden dat veel mensen, waaronder ook Tweede Kamerleden, niet schijnen te weten wanneer je volgens de belastingdienst, de uiteindelijke controleur toch, als zelfstandige wordt beschouwd. 

Bijna stuitend was de vraag van één der leden aan het debat waarom er tussen werknemer en zelfstandige (ondernemer) geen derde mogelijkheid was. Zou hij echt nooit van het woord ‘Freelancer’ hebben gehoord? Dan ben je, naar mijn mening, niet goed ingevoerd in de materie.

Daarom nog maar eens de criteria, zoals de Belastingdienst ze hanteert:

De Freelancer

Ben je geen zelfstandige voor de Belastingdienst, maar ben je ook niet bij je opdrachtgever(s) in loondienst? Dan ben je wat de Belastingdienst een freelancer noemt. 

In dat geval worden je inkomsten beschouwd als 'inkomsten uit overig werk (vroeger ´resultaat uit overige werkzaamheden´ genoemd). Je kunt geen aanspraak op zelfstandigen-aftrek en (eventueel) startersaftrek maken.

Meestal is dit het geval als je een baan ernaast hebt, geen reclame maakt of  te weinig klanten hebt. Maar: Als je er als freelancer voor zorgt dat je zelfstandig genoeg bent/ wordt, kun je ondernemer worden volgens de Belastingdienst.

Nog wel een aanvullende opmerking; Het verschil geldt overigens alleen voor de inkomstenbelasting. Als Freelancer kun je namelijk wel btw-plichtig zijn. Zie daarvoor deze aanwijzingen

De Ondernemer/ Zelfstandige

Als je wilt dat de Belastingdienst je inkomsten kenmerkt als winst uit onderneming, moet je aan verschillende criteria voldoen:

Je hebt minimaal drie opdrachtgevers.

Er is geen gezagsverhouding tussen jou en je opdrachtgever. Als je vrij bent in de manier waarop je de opdracht uitvoert (bijvoorbeeld wat betreft de indeling van je werkuren), pleit dit voor je ondernemerschap.

Je presenteert je als ondernemer, bijvoorbeeld door een website, visitekaartjes, eigen briefpapier.

Leidraad Belastingdienst en waar zij op letten:

Maakt u winst? Zo ja, hoeveel?

Als u alleen een heel kleine winst hebt of structureel verlies lijdt, is het niet aannemelijk dat u winst gaat maken. Er is dan geen sprake van een onderneming.

Hoe zelfstandig is uw onderneming?

Als anderen bepalen hoe u uw onderneming moet inrichten en hoe u uw werkzaamheden uitvoert, ontbreekt de zelfstandigheid en is er meestal geen sprake van een onderneming.

Beschikt u over kapitaal?

Kapitaal is voor veel ondernemingen noodzakelijk. U moet investeren in bijvoorbeeld machines, reclame, inhuur van mensen en verzekeringen. Voldoende kapitaal om een onderneming te starten en enige tijd draaiende te houden, wijst erop dat u mogelijk een onderneming hebt.

Hoeveel tijd steekt u in uw werkzaamheden?

Als u erg veel tijd aan een activiteit besteedt zonder dat dat rendement oplevert, is er meestal geen sprake van een onderneming. U moet daarentegen wel voldoende tijd aan uw werkzaamheden besteden om deze rendabel te maken.

Wie zijn uw opdrachtgevers?

U streeft ernaar meerdere opdrachtgevers te hebben, onder andere om betalings- en continuïteitsrisico's te verminderen. Wanneer u meerdere opdrachtgevers hebt, neemt uw afhankelijkheid van een of enkele opdrachtgevers af en neemt uw zelfstandigheid toe.

Hoe maakt u uw onderneming bekend naar buiten?

U bent voor uw bestaan afhankelijk van opdrachtgevers. Om ondernemer te zijn, moet u zich voldoende kenbaar maken, bijvoorbeeld door reclame, een internetsite, een uithangbord of eigen briefpapier.

Loopt u 'ondernemersrisico'?

Bestaat er een kans dat uw opdrachtgevers niet betalen? Gebruikt u uw goede naam voor de uitoefening van uw werkzaamheden? Bent u afhankelijk van de vraag naar en het aanbod van uw producten en diensten? Loopt u 'ondernemersrisico', dan hebt u waarschijnlijk een onderneming.

Bent u aansprakelijk voor de schulden van uw onderneming?

Als u aansprakelijk bent voor de schulden van uw onderneming, dan bent u mogelijk ondernemer.

Tot slot

Over de voordelen van het ‘echt’ ondernemer zijn in de ogen van de Belastingdienst (misschien) een volgende maal. Bijvoorbeeld over zelfstandigenaftrek, startersaftrek, urencriterium, bedrijfsvorm.